Za naruszenie przepisów lub zasad bezpieczeństwa i higieny pracy odpowiada zarówno Pracownik jak i Pracodawca.
Można odróżnić 3 podstawowe rodzaje odpowiedzialności:
- porządkowa – Art. 108 kp dotycząca wszystkich pracowników w zakładzie pracy. Pracodawca może ukarać wszystkich pracowników za naruszenie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy następującymi karami: karą upomnienia, karą nagany, karą pieniężną.
- za wykroczenia przeciwko prawom pracownika Art. 283 kp – dotyczy osób odpowiedzialnych za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy albo kierujących pracownikami w przypadku nieprzestrzegania przepisów lub zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. W sprawach o wykroczenia przeciwko prawom pracownika wszczynają postępowanie i orzekają karę grzywny inspektorzy pracy Państwowej Inspekcji Pracy.
- karna – Art. 220 i 221 k.k. dotycząca osób odpowiedzialnych w zakładzie pracy za bezpieczeństwo i higieną pracy, które nie dopełniają w tym zakresie swoich obowiązków, narażając przez to pracownika na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu; osoby te podlegają karze pozbawienia wolności do lat 3 lub jeśli sprawca działa nieumyślnie — podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Osoby, które mimo obowiązku nie zawiadamiają w terminie właściwego organu o wypadku przy pracy lub chorobie zawodowej, a także nie sporządzają wymaganej dokumentacji, podlegają grzywnie do 180 stawek dziennych lub karze ograniczenia wolności.